groepsdruk

Wat houdt vrijheid van meningsuiting eigenlijk in? Betekent dit dat we maar mogen roepen wat we willen? Zeggen wat we vinden? Onze mening te pas en onpas filteren, loslaten op datgene waar wij een mening over hebben? Ja. Dat is zo. Op basis van de vrijheid van meningsuiting mogen wij dat roepen. Mogen wij vinden wat we vinden, mogen wij een mening hebben en die uiten. Mogen wij dus zeggen over de ander, wat wij vinden. Ongeacht de inhoud.

De grondwet, art. 7 lid 3,  zegt:

Voor het openbaren van gedachten of gevoelens door andere dan in de voorgaande leden genoemde middelen heeft niemand voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De wet kan het geven van vertoningen toegankelijk voor personen jonger dan zestien jaar regelen ter bescherming van de goede zeden.

Je hebt dus volledige vrijheid, met twee beperkingen: 1. Zolang je acteert, je verantwoordelijkheid neemt, binnen de (grond-) wet. 2. Het openbaar maken van deze mening kan door de wetgever voor vertoning beperkt worden voor personen jonger dan 16 jaar. Beperking 1 is helder. Zolang je je houdt aan de (grond-) wet, is er niets aan de hand. Beperking 2 zegt dat wanneer je publiek jonger dan 16 jaar is, er een regeling ter bescherming kan worden uitgevaardigd.

Stel je voelt er steeds meer voor, dat alle moslims gedeporteerd mogen worden en je meldt dit via twitter, omdat je vindt dat er geen aanpassing is van hun kant aan, of respect is voor ‘onze’ normen en waarden. Mag je dit vinden? Op basis van art 7 lid 3, wel. Want voor het openbaar maken van gedachten en gevoelens heb je niet ‘vooraf’  verlof (toestemming) nodig. Toch is het op basis van beide beperkingen weer niet toegestaan, of pas toegestaan nadat er een regeling ter bescherming is uitgevaardigd.  Want 1. je overtreedt art 1. Waarom, omdat je vindt dat de deportatie geldt voor een bewuste, moslims, doelgroep en dat is racisme. 2. Je openbaart het via twitter en twitter kent onder de gebruikers geen leeftijdsgrens, dit houdt in dat personen jonger dan 16 jaar oud, beschermd zouden moeten worden tegen uitingen op basis van bijv. art. 1.

Dat intrigeert mij, want wie bepaalt die regeling? En wie voert dit uit?

*belt met IViR*

Helder, zolang andere wetten niet in het geding komen, heb je de vrijheid. Vervolgens kan de ‘drager,’ dat kan de persoon zelf zijn, maar ook het medium die de uiting mogelijk heeft gemaakt, beslissen de uiting in openbaarheid te verwijderen. Dit laatste is bij de tweet waaraan ik refereerde gebeurd. Ware het niet dat publicaties via  internet nagenoeg onmogelijk te verwijderen zijn.

Dan die leeftijdsgrens 16 jaar. Waarom is hiervoor gekozen? Dit alles heeft te maken met bescherming van zeden, normen en waarden. Hoewel wetenschappelijk de puberfase start rond de 8 jaar en kan doorlopen tot +/- 30 jaar, wordt gemakshalve de pubertijd vastgesteld in de periode 12 – 16 jaar. Dit is een periode van ontdekken. Maar ook een periode waarin je gevoelig bent voor wat anderen van je vinden. In deze periode meet je jezelf een / de rol aan. Zoekende naar dat wat bij je past. Je zet je af tegen je ouders, je familie, de wetgeving, ‘oude’ vrienden, en zoekt een rolmodel. Vaak een rolmodel, op de grens van het toelaatbare, want door wie bepaalt? Één van de bekendste verschijnselen waar een puber gevoelig voor is, is groepsdruk. Want wat de groep vindt is belangrijk.

Dit wordt in de wetenschap deindividuation genoemd. In het kort komt het er op neer dat je buiten je eigen bewuste gedrag stapt door groepsdruk. Die druk kan extrinsiek, of intrinsiek zijn. Extrinsiek: je loopt op straat met een clubje vrienden en één begint op een fiets in te trappen, een tweede doet mee en voor je het weet koel je je woede op een fiets. Intrinsiek: Je voelt een druk van binnenuit, omdat je (echt) ervaart hoe lotgenoten ‘onderdrukt’ worden.

Dit laatste zie je veel terug op social media, met name twitter. Veilig op je zolderkamer, onopvallend in de bus, op een verloren moment tijdens je werk, wanen wij ons rasechte wereldverbeteraars via twitter. Ik heb het hier niet over anoniem zijn. Ik vind het een ongekend mooi fenomeen en doe graag mee in de communicatiestromen. Hoewel ik zelf vind vrij helder te zijn in mijn standpunten, heb ik verscheidene keren te horen gekregen een keuze te maken: JE MOET KIEZEN.

Ik wil niet kiezen, ik kan niet kiezen. Ik ben tegen onrecht en zoek de rede(n.) Je mag me links noemen.

Waar gaat het nu om? Onlangs kwam ik in mijn tl vaak de term kk-jood tegen. Wanneer je gaat filteren op de term, zie je vooral een TL van pubers die niet specifiek de Jood, of Joden bedoelen, maar de term puur bezigen als teringlijder, of achterlijke mongool, of schele homo, of verzin maar iets. De term, als uitdrukking, niet gericht, maar algemeen. Het is Bennink, die zich er druk om maakte. Het is hem niet te doen om de ziekte, kk = kanker, maar om het gegeven dat er Jood gebruikt wordt. Toen ik hem eens wees op dat binnen sommige groepen Jood / Joden als geuzennaam gebruikt wordt, werd duidelijk dat het hem juist daarom te doen was. Met andere woorden, wanneer gezegd zou worden: kankermongool, roetmop, kutMarokkaan oid, dan hoor je niets. Of?

Ga je in gesprek met de gebruikers van de term, dan wordt duidelijk dat ze niets anders dan dat bedoelen. Gewoon een uitdrukking. Nu kan ik verder gaan op wat ‘gewoon’ is, maar dat laat ik aan anderen. Begrijp me niet verkeerd, ook ik vind het een nare uitdrukking. Mijn kinderen zal je het nooit horen zeggen en doen ze het wel, dan wijt ik het aan deindividuation en gaan we een goed gesprek aan.

De groep die de term gebruikt is ook geen homogene groep, negen van de tien keer hebben ze niets met elkaar te maken, misschien een voetbalclub, of ‘afkomst,’ of bandje, of… is wat ze bindt, meer niet. Ze voelen zich veilig op hun smartphone, of PC, in de slaapkamer, of bus, in hun eigen wereld en voelen dat de ‘groep’ iets aangedaan wordt en ze springen in de ‘bres.’ Ook ik doe het en probeer het onrecht wat ik zie, waar ik me toe verbonden voel, te beschermen.

Onder de intrinsieke druk gaan wij gebogen en gaan we ver. Je zou kunnen zeggen, ‘ik heb vrijheid van meninguiting, wie doet mij wat?’ Maar de normen en waarden worden maar al te vaak overschreden.  Wie bepaalt dan de grens, tot waar kan het? Waarom mag kutMarokkaan wel, maar KK-Jood niet? Uiteindelijk, wanneer je in gesprek gaat, zie je dat ook degene die de termen gebruikt vindt dat het niet kan. De normen en waarden, de bewakers van de zeden, worden dan vanzelf weer in ere hersteld.

De vrijheid van meningsuiting stopt zodra je een bevolkingsgroep bewust wilt raken. De vrijheid van meningsuiting stopt zodra je iemand bewust kleineert, of ‘kapot’ wilt maken. Je mag iets vinden van een groep, iets benoemen, iets uiten, maar zodra dit de grenzen van de algemeen geldende normen en waarden overschrijdt, ga je te ver.

Zo gaat het ook met de puber. Gevoelig voor de groep en zoekende naar eigen identiteit, zal hij/zij rond het 17^e / 18^e levensjaar tot inzicht komen, of worden gebracht.