Lezen is voor velen van ons lastig. Vaak zien
we woorden niet staan, of duiden we de tekst op onze eigen manier. Een manier
die niet door iedereen gedeeld wordt, laat staan door de schrijver. Geef je
vervolgens uitleg aan wat jij gelezen hebt, of
wat er volgens jou staat, dan is er altijd wel iemand die dit anders
leest.
Hoe kan dit? Hoe kan het dat ik iets anders
lees dan noemenswaardig wie? Heeft dit te maken met gebrek aan kennis,
intellect, misschien wel dyslexie, of welke vorm er ook maar bestaat aan
beperkende omstandigheden waaruit te destilleren valt wat er nu echt bedoeld
wordt. Of…
Neem het volgende stuk
van Ramautarsing, u weet wel de man die vindt dat de wereld beter af is wanneer
wij volgens Rand
leven. Het artikel eindigt alsvolgt:
Ramautarsing hoopt met zijn pagina landelijke aandacht te krijgen. ‘Het zou mooi zijn als een website als GeenStijl af en toe een voorbeeld oppikt en er meer ruchtbaarheid aan geeft.’ De illusie ‘het systeem van de universiteit’ te kunnen veranderen heeft hij niet. Maar door de uitspraken te documenteren hoopt hij wel de kwestie bij de universiteit aan te kaarten. ‘Misschien roept de UvA bepaalde docenten na een uitspraak wel op het matje. En als er niks verandert en het meerdere keren gebeurt, kunnen ze zo’n docent misschien zelfs wel ontslaan.’
En dan vooral de laatste zin is van belang.
De dag na de airplay van Ramautarsing bij PenW
zag ik een tweet voorbij komen van FrontaalNaakt
waarin hij laakt dat er geen aandacht besteed werd aan het oproepen van
Ramautarsing tot ontslag van linkse-docenten. Ik vroeg ernaar en kreeg de link
die je hierboven hebt kunnen lezen. Na lezing, las ik niet dat Ramautarsing
hiertoe opriep. Wat ik las was dat Ramautarsing wil dat UvA bepaalde docenten
die uitspraken doen, die niet in de Rand-trend passen - hij noemt dit een
rechts tegengeluid het geluid van de waarheid - op het matje moesten roepen.
Mocht er vervolgens niets veranderen en gebeurt het meerdere keren, dan kan
zo’n docent misschien ontslag aangeboden worden. Om kort te gaan, de oproep tot
ontslag is er niet, wel geldt het tot de mogelijkheden wanneer niet meebewogen
wordt. Alleen wordt uit bovenstaand artikel niet duidelijk waarheen bewogen
moet worden. Het laat zich raden, maar het wordt niet gezegd.
Na lezing melde ik dit, waarop FN reageerde
dat ik toch ‘beter’ moest lezen ‘vriend’ en hij wees op de laatste zin, sterker
nog ik kreeg een tweet met letterlijk de laatste zin. Voor de goede orde/vrede
heb ik het maar gelaten.
Toch is dat stom, want ik haal simpelweg
andere informatie uit de tekst, dan FN. Het kan zijn dat hij (FN) informatie
heeft waaruit blijkt dat hij gelijk heeft, het kan dat Ramautarsing om de hete
brei heen danst. Toch lees ik geen directe oproep tot ontslag.
Dit gezegd hebbende ontstaat natuurlijk de
idee dat ik Ramautarsing volg in zijn stelling: no way. De man heeft het fout
en mist de wetenschap dat openstaan voor ontwikkelingen op zich niets te maken
heeft met het omver werpen van een voor jou laakbaar systeem. Daarnaast baseert
hij zijn these op een roman
(samenvatting) die in
de praktijk alleen hebzucht en onderdrukking zal creëren, omdat niet voorbij
gegaan mag worden aan het ik. Neemt niet weg dat hij wel aan de bel mag trekken
mbt dubieuze handelingen, of uitingen van (sommige) docenten. Een docent moet een
mening hebben, zonder mening kan je geen tegenargument bieden, maar hoort die
mening niet als gegeven over te dragen op anderen. Een docent hoort te
begeleiden in het leerproces en moet zelf openstaan voor verschillende
invalshoeken en zal de verschillende invalshoeken in moeten (kunnen) brengen.
Daarnaast kan het gevolg zijn dat ik moeite
heb met de zienswijze van FN. Integendeel zelfs, maar ik vind de manier waarop
hij vindt dat (de) tekst beleefd moet worden anders gebracht kan worden, omdat het simpelweg zijn
visie is.
Het gaat dus om beter lezen. Beter lezen zou
impliceren dat er fout lezen bestaat. Ik denk niet dat er een goed of fout
lezen bestaat, wel dat je verkeerd kan lezen en vooral dat de interpretatie
anders kan zijn. Bepalend is hoe je met tekst omgaat, welke emotie je tot je
laat, in welke staat je bent en hoe iets ervaren wordt.
Zo kan Roodkapje door het ene kind ervaren
worden als een gewoon verhaal met een spannende twist, de ander ervaart het als
eng. Ik zat eens met 7 kinderen in een bioscoop te kijken naar Bolt, waar
vanuit het niets één van de 7 kinderen keihard begint te huilen. Van het één op
het andere moment waren alle zeven kinderen van slag, terwijl er eigenlijk
niets aan de hand was, althans niet wanneer je gewoon naar de film keek (nou ja
de kat nam afscheid van de hond.) Hoe dan ook, de werkelijke reden is een raadsel
gebleven.
Waarom krijgt de één kippenvel van een stem,
terwijl de ander dat niet krijgt, waarom krijgt de één tranen in z’n ogen van
een film, terwijl de ander dat niet heeft. Waarom begrijp ik Dali niet en kan
Pas niet ophouden met duiden, zonder dat ze mij ook meer één keer bereikt.
Waarom begrijp ik de passie van Kafka, maar kan Pas niets met de metaforen.
De vraag blijft: is het fout? In plaats van dat
we proberen uit te leggen wat er bedoeld wordt, proberen te begrijpen wat de
ander begrijpt, of hoe de ander dit tot zich kan nemen op een manier dat het
wel begrepen wordt, gaan wij uit van onszelf. Ik lees dit, dus als jij het
anders (verkeerd) leest, ben je dom. Ik zal van mezelf geen heilige maken door
niet ook dezelfde fout te maken, maar gek is het wel. Daarom is het ook vreemd
wat Ramautarsing zegt, omdat hij uitgaat van zijn eigen perceptie en geen
rekening houdt, of wil houden, met de wereld om hem heen. Het moet zoals het
moet. Maar heeft hij ook gelijk zodra blijkt dat de docenten die hij tegen het
lijf loopt blijven verkondigen vanuit één (hij noemt het links,) visie. Een
docent hoort didactisch kleurloos te zijn. Heeft FN ongelijk door mij de les te
lezen dat ik het fout lees, maar heeft hij gelijk, omdat Ramautarsing inderdaad
bedoelt dat iedere linkse docent, zonder aanzien, ontslagen moet worden.
Zeg het maar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten